قطره گیر برج خنک کننده یا دیریفت الیمیناتور (Drift Eliminator) در اصلاح به بخشی از این سیستم گفته می شود که وظیفه جلوگیری از دریفت (Drift) یا پرتاب قطرات آب به بیرون سیستم را بر عهده دارد . همانطور که می دانید آب جبرانی (Make Up) برج خنک کننده از سه بخش اصلی تشکیل می شود . اولین بخش مربوط به تبخیر ناشی از تماس بین آب و هوا و تبادل گرمایی بین این دو سیال می باشد . دومین بخش آب جبرانی مربوط به تخیله آب با سختی بالا در تشتک برج خنک کننده یا بلودان (Blow Down) و یا اصطلاحا زیرآب می باشد . بخش سوم تشکیل دهنده آب جبرانی مربوط به پرتاب قطرات (Drift) ریز و سبکی از آب می باشد که به دلیل مکش فن همراه با جریان هوای خروجی (Outlet Air) به سمت بالا پرتاب می شوند . این قطرات ریز آب به مرور زمان بر روی تجهیزات فلزی موتور و فن رسوب کرده و این قطعات را دچار خوردگی و پوسیدگی می کنند .
قطره گیر برج خنک کننده وظیفه جلوگیری از پرتاب قطرات ریز آب به قسمت بالای فن مکنده می باشد . قطره گیر برج خنک کننده یا اصطلاحا المیناتور یک ساختار منحصر به فرد شبیه تابع لر یا x3 می باشند . قطراتی که از قسمت بالایی نازل برج خنک کننده گذر می کنند در قسمت ابتدایی گلویی فن ( Fan Deck) با الیمیناتور یا قطره گیر برج خنک کننده برخورد کرده و به سمت پایین ریزش می کنند .
مزایای قطره گیر در برج خنک کننده
استفاده از قطره گیر در برج خنک کننده مزایای متعددی دارد که به برخی از آن ها به طور مختصر می پردازیم .
1- کاهش میزان مصرف آب برج خنک کننده : قطره گیر برج خنک کننده همانطور که پیشتر در خصوص عملکرد آن صحبت شد وظیفه برگشت قطرات مکش شده به سمت فن را برعهده دارد . قطره گیر برج خنک کننده از آنجا که در سر راه هوای اشباع خروجی از قسمت تنوره فن قرار دارد مستقیما در تماس با هوای اشباع و بخارات موجود در هوا قرار دارد . بنابراین قطره گیر برج خنک کننده به صورت غیر مستقیم سبب میعان بخارات آب موجود در هوای اشباع خروجی می شود . جلوگیری از پرتاب قطرات آب و همچنین میعان بخارات هوای اشباع خروجی برج خنک کننده سبب می شود که مصرف آب برج خنک کننده (دبی آب جبرانی) با استفاده از قطره گیر یا الیمیناتور کاهش چشم گیری داشته باشد .
2-جلوگیری از رسوب و خوردگی در قسمت تجهیزات هوادهی : قطره گیر با جلوگیری از نشست و رسوب قطرات از قسمت پایینی به قسمت فن و تجهیزات هوادهی سبب افزایش عمر این تجهیزات خواهد شد .
3-جلوگیری از افزایش تراکم مه ( ابر) در بالای برج خنک کننده در تابستان : در تابستان به دلیل حجم بالای تبخیر آب و ایجاد تراکم بالای بخارات خروجی هوا در قسمت خروجی هوای فن استک برج خنک کننده ، قطره گیر یا الیمیناتور برج خنک کننده به کاهش تراکم بخار در بالای برج خنک کننده کمک بسیار مفیدی می کند . این کاهش تراکم بخار در قسمت بالایی برج خنک کننده خود نیز سبب افزایش عمر قطعاتی همچون موتور یا فن برج خنک کننده می شود .
انواع قطره گیر برج خنک کننده
قطره گیرهای برج خنک کننده متناسب با استانداردهای روز دنیا در دو نوع سلولی (لانه زنبوری) و تیغه ای ، جهت کاربردهای مختلف طراحی و تولید می گردد.
قطره گیرهای برج خنک کننده نوع شبکه ای به گونه ای طراحی گردیده که هر یک از سلول های آن به واسطه شکل سینوسی خود و تغییر مسیر عبورجریان هوا ، ضمن ایجاد افت فشار اندک، قطرات آب را روی دیواره سلول به دام انداخته و از خروج آن ها به همراه جریان هوا جلوگیری می نماید.
در قطره گیرهای نوع تیغه ای نیز ، مجموعه ای از پروفیل های سینوسی شکل توسط گیره های نگهدارنده به یکدیگر متصل شده است به نحوی که ماژول های ایجاد شده در این مدل قطره گیر برج خنک کن با تغییر مسیر جریان، قابلیت حذف حداکثر قطرات آب از جریان هوا را بدون صرف هزینه زیاد در انرژی و افت جریان دارا می باشند.
قطره گیر تیغه ای برج خنک کننده (Blade Type)
این مدل قطره گیر برج خنک کننده عمدتا در برج های خنک کننده مکعبی تیپ کراس فلو و کانترفلو به کار برده می شود . این قطره گیر از متریال پلمیری همانند PVC و PP (پلی پروپیلن) تولید می شود. قطره گیر تیغه ای برج خنک کننده خود از دو بخش اصلی تشکیل می شود . بخش اول تیغه هایی است که در یک فاصله معین با یکدیگر درکنار یک دیگر همانند تصویر زیر قرار می کیرند . و بخش دوم قطره گیر تیغه ای شامل دو عدد گیره نگهدارنده در دو طرف قطره گیر می باشد که تیغه ها را در کنار یکدیگر ثابت می کند .
قطره گیر لانه زنبوری / سلولی برج خنک کننده (Cellular)
این تیپ قطره گیر برج خنک کننده عمدتا در برج های خنک کننده مکعبی به کاربرده می شود . به دلیل ساختاری سلولی شکل به قطره گیر برج خنک کننده سلولی و همچنین به دلیل شکل ظاهری شش گوشه به قطره گیر برج خنک کننده لانه زنبوری (Cellular Drift Eliminator) نامگذاری شده است . این تیپ قطره گیر های برج خنک کننده افت فشار بیشتری نسبت به نوع تیغه ای دارند زیرا همین شبکه مشبک در قسمت ابتدایی فن استک سبب افت فشار استاتیک فن می گردد . بنابراین در هنگام طراحی ای مدل قطره گیربرج خنک کننده باید به این موضوع توجه ویژه داشت .
نحوه عملکرد قطره گیر برج خنک کننده
هنگامی که پروانه یا فن(Fan) در برج خنککننده جریان هوا را با فشار معین از قسمت لوور(کرکره ورودی هوا) به سمت بالا مکش مینماید، نرخ کمی از قطره های ریز خروجی نازل برج خنک کننده (Nozzle) به دلیل نیروی مکش پروانه به سمت خروجی فندک(Fan Deck) هدایت میشود. این قطره های ریز آب در برخورد با صفحات و تیغههای قطره گیر برج خنککننده نیروی خود را ( نیروی مکشالقایی فن) از دست داده (گیر افتاده) و به واسطه نیروی ثقلی وزن خود به سمت پایین( پکینگمدیا) برگشت میشود . به بیان ساده قطره گیر برج خنک کننده نوعی تله (Trap) در مسیر قطرات آب مکش شده به سمت پروانه میباشد که از خروج این قطرات کوچک و ماکروسکوپیک آب (Drift) جلوگیری مینماید.
کاربرد و محل قرارگیری قطره گیر برج خنک کننده
قطره گیر یا چکه گیر در انواع برج خنککننده مکعبی و مخروطی (مدارباز) و همچنین در ظرفیتهای مختلف انواع کولینگ تاور مداربسته هیبریدی نیز مورد کاربرد قرار می گیرد. این تجهیز علاوه بر برج خنک کن در انواع ایرواشر(Air Washer) نیز به کار برده میشود و هدف آن جلوگیری از عبور قطرات و بخار آب به بیرون دستگاه میباشد و با ایجاد یک سطح تماس سبب کندانس یا شبنم شدن بخشی از قطرات و رطوبت موجود در هوا میگردد و از این رو به این قطعه شبنم گیر نیز گفته میشود. حائز اهمیت بودن قطرهگیر بیشتر به واسطه تأثیر مستقیم این قطعه بر میزان مصرف آب برج خنک کننده و ایرواشر میباشد. اتفاقاً به منظور کاهش میزان مصرف آب در محاسبات برج خنک کننده استفاده از قطره گیر یا شبنم گیر به شدت توصیه میگردد.
در برج خنککننده مکعبی محل قرارگیری قطره گیر در قسمت بالایی نازل (افشانک) و قبل از قسمت فناستک یا فندک میباشد. قطره های خروجی از نازل در برج خنک کننده مکعبی توسط قطره گیر به سمت پایین برگشت داده میشود.در یک برج خنک کننده مخروطی نیز قطره گیر یا المیناتور در قسمت بالایی لوله های خروجی اسپرینکلر یا آب پخش کن بر روی لوله توسط بست اتصال مییابد و قطره ها و بخارات خروجی آب از سوراخ های سیستم پاشش آب دوار پس از برخورد به این نوع قطره گیر ها به سمت پایین منحرف میگردد. در یک اصطلاح عامیانه به قطرهگیر برج خنک کننده مخروطی یا مدور به صورت خلاصه المیناتور نیز گفته میشود.
جنس قطره گیر برج خنک کننده
انواع قطره گیر برج خنک کننده مکعبی در دو تیپ لانه زنبوری یا سلولار(Cellular) و تیغه ای(Blade Type) تولید و عرضه میگردد. به دلیل تماس دائمی قطره گیر یا شبنم گیر برج خنککن با جریان هوای مرطوب و قطرات آب، این تجهیز عموماً از متریالهای پلیمری تولید میگردد. متریال اصلی قطره گیر برج خنک کننده عموماً یا PVC (پلیونیلکلراید) میباشد و یا در برخی گونهها از متریال PP(پلیپروپیلن) در تولید و طراحی قطره گیر استفاده میشود.
المیناتور یا قطره گیر برج خنککننده مخروطی نیز عموماً از دو متریال PP و فایبرگلاس FRP نیز تولید میشود.هر سه متریال PVC ، PP و FRP مقاومت مناسبی در برابر رسوب، خوردگی و پوسیدگی در برابر آب دارند و در واقع دلیل اصلی انتخاب این سه گرید از مواد در ساخت قطرهگیر برج خنک کننده نیز دلایل فوق میباشد.
قطره گیر های تیغه ای و لانه زنبوری توسط دستگاه اکسترودر (تزریق و فرمدهی پیوسته) تولید میگردد و سپس توسط چسب گرانول مخصوص و اسپیسر(فاصله پرکن) مونتاژ میگردد. قطره گیر های تیغهای در طولهای مشخص اکسترود میشود و سپس توسط فاصله پرکنهای 10تایی و 12تایی در کنار یکدیگر قرار میگیرد. عرض ایجاد شده توسط هر ست کامل قطره گیر تیغهای معادل با عرض 33 سانتی متر میشود که به صورت نر و مادگی در همدیگر کلاف میشود. ترزیق ورقهای تیغهای شکل قطره گیر های تیغه ای در ضخامت بین 500 الی 800 میکرون تنظیم میگردد و ورقهای تولیدشده به صورت تک کوهانه و دو کوهانه تولید و عرضه میگردد.
گرید گرانول به کار رفته در قطره گیر های تیغهای از متریال پلیپروپیلن گرید کوپلیمر با بالاترین درصد شفافیت و ضربهپذیری میباشد که در درجه حرارت بین 150 تا 200 درجه تحت فرآیند ذوب و فرمدهی به حالت ورقههای سینوسی درمیآید. گرید گرانول پیویسی به کار رفته در تزریق قالب های بلوکهای شکل قطرهگیر لانه زنبوری از گریدهای مختلف در رنگهای مشکی، طوسی و سفید میباشد. گریدهای پیویسی روشنتر نسبت به گریدهای تیره از انعطافپذیری بیشتر و مقاومت بیشتری برخوردار میباشد.
قیمت و خرید قطره گیر برج خنک کننده
قطره گیر برج خنک کننده یا دیریفت الیمیناتور (Drift Eliminator) در اصلاح به بخشی از این سیستم گفته می شود که وظیفه جلوگیری از دریفت (Drift) یا پرتاب قطرات آب به بیرون سیستم را بر عهده دارد . همانطور که می دانید آب جبرانی (Make Up) برج خنک کننده از سه بخش اصلی تشکیل می شود . اولین بخش مربوط به تبخیر ناشی از تماس بین آب و هوا و تبادل گرمایی بین این دو سیال می باشد . دومین بخش آب جبرانی مربوط به تخیله آب با سختی بالا در تشتک برج خنک کننده یا بلودان (Blow Down) و یا اصطلاحا زیرآب می باشد . بخش سوم تشکیل دهنده آب جبرانی مربوط به پرتاب قطرات (Drift) ریز و سبکی از آب می باشد که به دلیل مکش فن همراه با جریان هوای خروجی (Outlet Air) به سمت بالا پرتاب می شوند . این قطرات ریز آب به مرور زمان بر روی تجهیزات فلزی موتور و فن رسوب کرده و این قطعات را دچار خوردگی و پوسیدگی می کنند .
قطره گیر برج خنک کننده وظیفه جلوگیری از پرتاب قطرات ریز آب به قسمت بالای فن مکنده می باشد . قطره گیر برج خنک کننده یا اصطلاحا المیناتور یک ساختار منحصر به فرد شبیه تابع لر یا x3 می باشند . قطراتی که از قسمت بالایی نازل برج خنک کننده گذر می کنند در قسمت ابتدایی گلویی فن ( Fan Deck) با الیمیناتور یا قطره گیر برج خنک کننده برخورد کرده و به سمت پایین ریزش می کنند .
مزایای قطره گیر در برج خنک کننده
استفاده از قطره گیر در برج خنک کننده مزایای متعددی دارد که به برخی از آن ها به طور مختصر می پردازیم .
1- کاهش میزان مصرف آب برج خنک کننده : قطره گیر برج خنک کننده همانطور که پیشتر در خصوص عملکرد آن صحبت شد وظیفه برگشت قطرات مکش شده به سمت فن را برعهده دارد . قطره گیر برج خنک کننده از آنجا که در سر راه هوای اشباع خروجی از قسمت تنوره فن قرار دارد مستقیما در تماس با هوای اشباع و بخارات موجود در هوا قرار دارد . بنابراین قطره گیر برج خنک کننده به صورت غیر مستقیم سبب میعان بخارات آب موجود در هوای اشباع خروجی می شود . جلوگیری از پرتاب قطرات آب و همچنین میعان بخارات هوای اشباع خروجی برج خنک کننده سبب می شود که مصرف آب برج خنک کننده (دبی آب جبرانی) با استفاده از قطره گیر یا الیمیناتور کاهش چشم گیری داشته باشد .
2-جلوگیری از رسوب و خوردگی در قسمت تجهیزات هوادهی : قطره گیر با جلوگیری از نشست و رسوب قطرات از قسمت پایینی به قسمت فن و تجهیزات هوادهی سبب افزایش عمر این تجهیزات خواهد شد .
3-جلوگیری از افزایش تراکم مه ( ابر) در بالای برج خنک کننده در تابستان : در تابستان به دلیل حجم بالای تبخیر آب و ایجاد تراکم بالای بخارات خروجی هوا در قسمت خروجی هوای فن استک برج خنک کننده ، قطره گیر یا الیمیناتور برج خنک کننده به کاهش تراکم بخار در بالای برج خنک کننده کمک بسیار مفیدی می کند . این کاهش تراکم بخار در قسمت بالایی برج خنک کننده خود نیز سبب افزایش عمر قطعاتی همچون موتور یا فن برج خنک کننده می شود .
انواع قطره گیر برج خنک کننده
قطره گیرهای برج خنک کننده متناسب با استانداردهای روز دنیا در دو نوع سلولی (لانه زنبوری) و تیغه ای ، جهت کاربردهای مختلف طراحی و تولید می گردد.
قطره گیرهای برج خنک کننده نوع شبکه ای به گونه ای طراحی گردیده که هر یک از سلول های آن به واسطه شکل سینوسی خود و تغییر مسیر عبورجریان هوا ، ضمن ایجاد افت فشار اندک، قطرات آب را روی دیواره سلول به دام انداخته و از خروج آن ها به همراه جریان هوا جلوگیری می نماید.
در قطره گیرهای نوع تیغه ای نیز ، مجموعه ای از پروفیل های سینوسی شکل توسط گیره های نگهدارنده به یکدیگر متصل شده است به نحوی که ماژول های ایجاد شده در این مدل قطره گیر برج خنک کن با تغییر مسیر جریان، قابلیت حذف حداکثر قطرات آب از جریان هوا را بدون صرف هزینه زیاد در انرژی و افت جریان دارا می باشند.
قطره گیر تیغه ای برج خنک کننده (Blade Type)
این مدل قطره گیر برج خنک کننده عمدتا در برج های خنک کننده مکعبی تیپ کراس فلو و کانترفلو به کار برده می شود . این قطره گیر از متریال پلمیری همانند PVC و PP (پلی پروپیلن) تولید می شود. قطره گیر تیغه ای برج خنک کننده خود از دو بخش اصلی تشکیل می شود . بخش اول تیغه هایی است که در یک فاصله معین با یکدیگر درکنار یک دیگر همانند تصویر زیر قرار می کیرند . و بخش دوم قطره گیر تیغه ای شامل دو عدد گیره نگهدارنده در دو طرف قطره گیر می باشد که تیغه ها را در کنار یکدیگر ثابت می کند .
قطره گیر لانه زنبوری / سلولی برج خنک کننده (Cellular)
این تیپ قطره گیر برج خنک کننده عمدتا در برج های خنک کننده مکعبی به کاربرده می شود . به دلیل ساختاری سلولی شکل به قطره گیر برج خنک کننده سلولی و همچنین به دلیل شکل ظاهری شش گوشه به قطره گیر برج خنک کننده لانه زنبوری (Cellular Drift Eliminator) نامگذاری شده است . این تیپ قطره گیر های برج خنک کننده افت فشار بیشتری نسبت به نوع تیغه ای دارند زیرا همین شبکه مشبک در قسمت ابتدایی فن استک سبب افت فشار استاتیک فن می گردد . بنابراین در هنگام طراحی ای مدل قطره گیربرج خنک کننده باید به این موضوع توجه ویژه داشت .
نحوه عملکرد قطره گیر برج خنک کننده
هنگامی که پروانه یا فن(Fan) در برج خنککننده جریان هوا را با فشار معین از قسمت لوور(کرکره ورودی هوا) به سمت بالا مکش مینماید، نرخ کمی از قطره های ریز خروجی نازل برج خنک کننده (Nozzle) به دلیل نیروی مکش پروانه به سمت خروجی فندک(Fan Deck) هدایت میشود. این قطره های ریز آب در برخورد با صفحات و تیغههای قطره گیر برج خنککننده نیروی خود را ( نیروی مکشالقایی فن) از دست داده (گیر افتاده) و به واسطه نیروی ثقلی وزن خود به سمت پایین( پکینگمدیا) برگشت میشود . به بیان ساده قطره گیر برج خنک کننده نوعی تله (Trap) در مسیر قطرات آب مکش شده به سمت پروانه میباشد که از خروج این قطرات کوچک و ماکروسکوپیک آب (Drift) جلوگیری مینماید.
کاربرد و محل قرارگیری قطره گیر برج خنک کننده
قطره گیر یا چکه گیر در انواع برج خنککننده مکعبی و مخروطی (مدارباز) و همچنین در ظرفیتهای مختلف انواع کولینگ تاور مداربسته هیبریدی نیز مورد کاربرد قرار می گیرد. این تجهیز علاوه بر برج خنک کن در انواع ایرواشر(Air Washer) نیز به کار برده میشود و هدف آن جلوگیری از عبور قطرات و بخار آب به بیرون دستگاه میباشد و با ایجاد یک سطح تماس سبب کندانس یا شبنم شدن بخشی از قطرات و رطوبت موجود در هوا میگردد و از این رو به این قطعه شبنم گیر نیز گفته میشود. حائز اهمیت بودن قطرهگیر بیشتر به واسطه تأثیر مستقیم این قطعه بر میزان مصرف آب برج خنک کننده و ایرواشر میباشد. اتفاقاً به منظور کاهش میزان مصرف آب در محاسبات برج خنک کننده استفاده از قطره گیر یا شبنم گیر به شدت توصیه میگردد.
در برج خنککننده مکعبی محل قرارگیری قطره گیر در قسمت بالایی نازل (افشانک) و قبل از قسمت فناستک یا فندک میباشد. قطره های خروجی از نازل در برج خنک کننده مکعبی توسط قطره گیر به سمت پایین برگشت داده میشود.در یک برج خنک کننده مخروطی نیز قطره گیر یا المیناتور در قسمت بالایی لوله های خروجی اسپرینکلر یا آب پخش کن بر روی لوله توسط بست اتصال مییابد و قطره ها و بخارات خروجی آب از سوراخ های سیستم پاشش آب دوار پس از برخورد به این نوع قطره گیر ها به سمت پایین منحرف میگردد. در یک اصطلاح عامیانه به قطرهگیر برج خنک کننده مخروطی یا مدور به صورت خلاصه المیناتور نیز گفته میشود.
جنس قطره گیر برج خنک کننده
انواع قطره گیر برج خنک کننده مکعبی در دو تیپ لانه زنبوری یا سلولار(Cellular) و تیغه ای(Blade Type) تولید و عرضه میگردد. به دلیل تماس دائمی قطره گیر یا شبنم گیر برج خنککن با جریان هوای مرطوب و قطرات آب، این تجهیز عموماً از متریالهای پلیمری تولید میگردد. متریال اصلی قطره گیر برج خنک کننده عموماً یا PVC (پلیونیلکلراید) میباشد و یا در برخی گونهها از متریال PP(پلیپروپیلن) در تولید و طراحی قطره گیر استفاده میشود.
المیناتور یا قطره گیر برج خنککننده مخروطی نیز عموماً از دو متریال PP و فایبرگلاس FRP نیز تولید میشود.هر سه متریال PVC ، PP و FRP مقاومت مناسبی در برابر رسوب، خوردگی و پوسیدگی در برابر آب دارند و در واقع دلیل اصلی انتخاب این سه گرید از مواد در ساخت قطرهگیر برج خنک کننده نیز دلایل فوق میباشد.
قطره گیر های تیغه ای و لانه زنبوری توسط دستگاه اکسترودر (تزریق و فرمدهی پیوسته) تولید میگردد و سپس توسط چسب گرانول مخصوص و اسپیسر(فاصله پرکن) مونتاژ میگردد. قطره گیر های تیغهای در طولهای مشخص اکسترود میشود و سپس توسط فاصله پرکنهای 10تایی و 12تایی در کنار یکدیگر قرار میگیرد. عرض ایجاد شده توسط هر ست کامل قطره گیر تیغهای معادل با عرض 33 سانتی متر میشود که به صورت نر و مادگی در همدیگر کلاف میشود. ترزیق ورقهای تیغهای شکل قطره گیر های تیغه ای در ضخامت بین 500 الی 800 میکرون تنظیم میگردد و ورقهای تولیدشده به صورت تک کوهانه و دو کوهانه تولید و عرضه میگردد.
گرید گرانول به کار رفته در قطره گیر های تیغهای از متریال پلیپروپیلن گرید کوپلیمر با بالاترین درصد شفافیت و ضربهپذیری میباشد که در درجه حرارت بین 150 تا 200 درجه تحت فرآیند ذوب و فرمدهی به حالت ورقههای سینوسی درمیآید. گرید گرانول پیویسی به کار رفته در تزریق قالب های بلوکهای شکل قطرهگیر لانه زنبوری از گریدهای مختلف در رنگهای مشکی، طوسی و سفید میباشد. گریدهای پیویسی روشنتر نسبت به گریدهای تیره از انعطافپذیری بیشتر و مقاومت بیشتری برخوردار میباشد.